Berdel; unutma haa!... Kurbanlarının sayısı bilinmeyen bir gelenek kazası berdel. Aileler karar vermişse kadın da erkek de göz kırpmadan feda ediliyor. |  |
�Jin be Jin� yani �kadın kadına� daha kaba bir tabirle �takas� anlamına geliyor berdel. Daha çok kız kardeşlerin karşılıklı değiştirilmesi şeklinde gerçekleşse de, bazen iki babanın kızlarını birbirlerine vermelerine de şahit olunuyor. Üzerine bunca söz söylendikten, bu kadar acıya sebeplik ettikten sonra eskiden olduğu kadar müdanasız uygulanmasa da Müslüm Yücel�in �evlilik İttifakı, Berdel� kitabından anladığımız kadarıyla hâlâ sona ermemiş bir gelenek berdel. Kendi teyzelerinin, ablasının yaşadıklarına şahit olan Müslüm Yücel, çocukluğunda hafızasına kazınan bu görüntüleri yıllar sonra araştırmaya koyulmuş. Çevresindeki vakalardan, annesinin anlatımlarından yola çıkarak Doğu ve Güneydoğu Anadolu�da geniş bir alan araştırması yapan Yücel�in kitabı Kesit Yayınları arasından piyasaya çıktı. Yazar, daha önceki çalışmalarında kendini fazlasıyla hissettiren ideolojisini ve militarist tavrını bu kez geri plana itmeyi başarmış görünüyor.
Berdelin mağdurları sadece kadınlar değil şüphesiz. Erkekler de çoğu zaman bu geleneğin �sessiz� mağduru olabiliyor. İstemedikleri halde altına imza attıkları bu evlilik, kendi sevdalarına arkalarını dönmeleri manasına geliyor aslında. Üniversite öğrencisi Ahmet Ulgar�ın yaşadıkları ile örneklendiriyor bunu Yücel. Evde kalmış kız kardeşi için sevmediği bir kızla evlenmek zorunda bırakılıyor.
Kitapta berdelin sebebiyet verdiği intihar vakaları, aile içi şiddet, aşiret içi çatışma ve diğer problemler örnekler eşliğinde anlatılıyor. Yazar kitabı niçin yazdığını bir köşeye iliştirmeyi de ihmal etmiyor: �Rahime ablam ve Hedibe halamın mezarları yapılmamıştı. Toprağın altında bir yerlerde onların sesini duydum ve onlar için bu kitabı yazmaya karar verdim. Yazdığım onlara mezar taşı olsun istedim; hepsi bu...�
Berdel, hem erkek hem kız için unutma haa!.. sözü ile resmî bir nikaha dönüşüyor sanki. Bu sıradan bir sözden çok aksi halde sonuçlarını çekersin anlamını içeriyor. Berdel bir kez gündeme gelmişse çaresiz sonuçlarına katlanıyorsunuz�
BERDEL / EVLİLİK İTTİFAKI
Müslüm Yücel
Kesit Yayınları
295 sayfa
0212 526 52 43
Hiç yorum yok:
Yorum Gönder